آیا امکان استحاله یا نرمالیزاسیون جمهوری اسلامی توسط غرب وجود دارد؟

این سئوال مهمی است که امروز در مورد تغییر سیاست آمریکا نسبت به جمهوری اسلامی در میان افکار عمومی بسیار مطرح شده و آن عبارت است از تعویض واژه «تغییر نظام به استحاله نظام ». در این راستا سخنان برخی مقامات غربی برای روشن شدن مطلب آورده می شود : جان ساورز رئیس اسبق MI6 انگلیس در 23 شهریور 1394 مصاحبه ای داشت با شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان آمریکا و گفت : آنچه از ایران می‌بینیم، کشوری است در حال گذار از پایه و اساس انقلابی‌گری به یک کشور عادی‌تر و نُرمال‌تر و ما درحال حاضر نیاز به قدری صبر استراتژیک داریم. این احتمال وجود دارد که ایران طی 10-15 سال آینده به کشوری عادی‌تر و نرمال‌تر تبدیل شود و ماهیت انقلابی‌گری و ضد غربی آن تغییر کند. ما باید این احتمال را تقویت کنیم.

همچنین باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا در حاشیه نشست امنیت هسته‌ای واشنگتن در13 فروردین 1395 تصریح کرد : روح‌ برجام، تغییر رفتار جمهوری اسلامی است. ایرانی‌ها تعهدات خود در توافق را رعایت کرده‌اند. اولویت‌ ما در توافق این بود که مطمئن شویم برنامه هسته‌ای آنها را متوقف می‌کنیم. آنها تاکنون توافق را رعایت کرده اما روح برجام مستلزم این است که جهوری اسلامی به جامعه جهانی سیگنال بفرستد که طیفی از اقدامات تحریک‌آمیز را در منطقه  مانند آزمایش موشک‌های بالستیک و حمایت از حزب‌الله  انجام نخواهد داد. من فکر می‌کنم در داخل ایران دیدگاه‌های متفاوتی نسبت به برجام وجود دارد.

شایان ذکر است در همین راستا نیزسعید حجاریان از تئوری پردازان اصلاحات شهریورماه 94 در شماره 28 مجله «اندیشه پویا» مقاله‌ای نوشته ودر این مقاله تصریح می‌کند : نزدیکان دولت در این دو سال و نیم تلاش زیادی کرده‌اند تا از اعتدال یک گفتمان مستقل بسازند. اما تا به امروز توفیق جدی در این گفتمان‌سازی ندیده‌ایم. من می‌خواهم گفتمانی برای دولت اعتدال که آن را نُرمالیزاسیون می‌خوانم، تعریف کنم. پروژه روحانی و دولت اعتدال نه دموکراتیزاسیون بلکه نُرمالیزاسیون است. چه کسی تصور می‌کرد وزیر خارجه فرانسه که در مخالفت با ایران در مذاکرات از همه جلوتر بود، سرمقاله روزنامه ایران را بنویسد؟.در واقع تأکید حجاریان بر اینکه مجلس دهم دو فراکسیون دارد؛ برجامیان و نابرجامیان  را باید در دل همین پروژه نرمالیزاسیون معطوف به انقلاب‌زدایی از جمهوری اسلامی تعریف کرد. حال با توجه به شرایط منطقه خاورمیانه باید دید آیا طرفداران این فرضیه می تواند با کمک عوامل پنهان و آشکار (داخلی و خارجی) خود که روی حرکتهای آنها حساب بازکرده اند این فرضیه را ثابت نمایند و از نظام اسلامی تهران که به ظاهرمخالف غرب بوده یک همراه و هم پیمان آشکار بسازند ؟