روزنامه «تایم» در مطلبی به بررسی مواضع سیاست خارجی دولت آمریکا در قبال خاورمیانه پرداخته و مدعی شده رئیسجمهوری این کشور امیدوار است برجام سبب «گرمی روابط» واشنگتن و تهران و همچنین «لیبرالیزه شدن ایران» شود. همچنین اشاره کرده است که جرج بوش، رئیسجمهور سابق آمریکا توافق با تهران را رد کرد، حتی به طور ضمنی خواستار وقوع انقلاب در آنجا شد و بدین منظور بنیاد دموکراسی ایران را با بودجه بیش از 66 میلیون دلار برای حمایت از اپوزیسیون سیاسی ایران تاسیس کرد. اما اوباما با عزم تعامل روی کار آمد و نه سرنگونی رژیم تهران. دیگر بنیاد دموکراسی ایران وجود نداشت و به برنامه دموکراسی منطقهای خاور نزدیک تغییر نام داد و بودجه آن را نزدیک به یک چهارم مبلغ قبلی کاهش داد.همچنین باراک اوباما از «جنبش سبز» حمایت نکرد و «زبان در کام گرفت. در موضوع مذاکرات هستهای نیز وی امیدوار است که برجام سبب «آغاز گرمی روابط دیپلماتیک» تهران – واشنگتن و به تدریج لیبرالیزه شدن جامعه ایران شود. در این مطلب از عضو شورای امنیت ملی آمریکا که در سالهای 2009 تا 2011 در حوزه مسائل مربوط به دموکراسی کار کرده هم این طور نقل شده است که هدف برجام «دموکراسی در ایران» نبوده اما میتواند نتیجه بالقوه توافق هستهای باشد. «الیوت آبرامس» دستیار و مشاور خاورمیانه کاخ سفید در زمان دولت بوش گفته است: ما باید با صراحت بیشتر و روشنتر ابراز کنیم که خواهان تغییر در ایران هستیم.
شایان ذکر است که در 14 فروردین سالجاری، باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا در یک کنفرانس خبری در حاشیه نشست امنیت هستهای واشنگتن، روح توافق هستهای و شرط برخورداری رژیم تهران از امتیازات اقتصادی را کنار گذاشتن توانایی موشکی و قطع کمک به حزب الله لبنان و سایر عناصر تروریستی در منطقه از سوی تهران خواند. در همین راستا در یکی از جدیدترین گزارشهای اندیشکده جیمز بیکر ،تحت عنوان «یک سال پس از توافق هستهای: آیا ایران در حال تعدیل است؟» برای تغییر رفتارحکومت اسلامی تهران، پیشنهادهایی مانند حمایت از حقوق بشر و آزادیهای مدنی و همچنین استفاده از استراتژی «چماق و هویج» را به دولت آمریکا و مقامات غربی داده است. این گزارش مذاکرات هستهای با ایران را یکی از امیدهای دولت اوباما برای تغییر رفتار نظام تهران دانسته است. البته آقای خامنه ای رهبرجمهوری اسلامی نیز براین باور است که آمریکا و متحدانش با این توافق بدنبال استحاله نظام تهران در طی چندسال آینده هستند و نه رفع مشکل عدم اعتماد بین ایران و آمریکا. مخالفین برجام نیز در ایران معتقدند که با گذشت چند ماه از اجرای برجام آن تاثیری که انتظار داشتند در جامعه و اقتصاد ایران دیده نشده است و حتی تاثیر روانی اجرای برجام هم رخ نداده است و وضعیت به دوران ماقبل برجام بازگشته و رکود همچنان گریبانگیر اقتصاد است؛ همچنان بنگاههای اقتصادی در حال تعطیلی هستند و بستههای خروج از رکود حتی موجب کاهش رکود هم نشدهاند. تحریمهای بانکی ظاهرا برداشته شده اما عملا آن «اتفاق خاص» رخ نداده است.
Leave a Reply