مکتب مرکانتیلیسم (MERCANTILISM) و آینده سیاست خارجی آمریکا ؟

مرکانتیلیسم مکتبی است که بیشتر ارائه دهنده نوعی اقتصاد سیاسی است و به تعیین جهت سیاست اقتصادی می‌پردازد. هدف‌های سیاستهای اقتصادی این مکتب در رسیدن کشور به ثروت و شهرت خلاصه می‌شود. به عبارت دیگر، مرکاتلیسم عبارت است از تلاش برای جلب ثروت بیشتر، با هدف افزایش قدرت.مرکانتلیسم از قرن شانزدهم تا نیمه قرن هجدهم رواج داشت و بیشترین سهم را در ایجاد استعمار در نظام سرمایه‌داری داشت. نظریات مکتب مرکانتلیستی اگر چه متناسب با رونق تجارت و مبادلات بین‌المللی شکل گرفتند اما در ایجاد زمینه برای پیدایش نظام سرمایه‌داری صنعتی نقشی مهم داشتند. مرکانتلیست‌ها طرفدار وضع قوانین در جهت برقراری عوارض گمرکی و موانع تجاری بوده و اعتقاد داشتند که از این طریق می‌توان وضعیت یک کشور را در سطح بین‌الملل بهبود بخشید.

با نگاهی به مواضع دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا در دوران مبارزات انتخاباتی به وضوح می‌توان تاکید او بر لزوم دفاع از اقتصاد ملی در برابر اقتصادهای خارجی را دید.او با توافقات تجارت آزاد آمریکا با دیگر کشورها که در آن بر لزوم کاهش عوارض و تعرفه‌های گمرکی تاکید شده، مخالفت کرده و شدیدترین مخالفت‌هایش را نثار «نفتا» کرده بود.«نفتا» یا قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی یک سازمان منطقه‌ای بین آمریکا، کانادا و مکزیک است که در 1994 پایه‌ریزی شد.طبق این قراردادتمام محدودیت‌های تجارت و سرمایه‌گذاری میان سه کشور در مدت 15 سال بتدریج باید برداشته می شد.

همچنین با بررسی سوابق کاری تیلرسون وزیر خارجه مورد نظر ترامپ و بی‌تجربگی او در سیاست خارجی یک سوال به ذهن متبادر می‌شود: آیا شاهد تسلط “مرکانتلیسم” در سیاست خارجی آمریکا خواهیم بود؟حالا باید منتظر ماند و دید مواضع سیاست خارجی دولت دونالد ترامپ و وزیر خارجه احتمالی او، تحت الشعاع روحیه کاسبکارانه قرار خواهد گرفت یا شرایط به نحوی دیگر پیش خواهد رفت.