طبق نظر برخی از کارشناسان سیاسی منطقه خاورمیانه ،طرح طولانیکردن بحران سوریه در دولت باراک اوباما رئیس جمهورپیشین آمریکا کلید خورده است.به موجب این طرح چند قدرت منطقهای نظیر ایران، عربستانسعودی و ترکیه بهاضافه چند کشور کوچک نظیر قطر و امارات مشغول جنگ نیابتی در خاک سوریه و عراق هستند.این جنگ نیابتی بودجه نظامی این کشورها را تحت تأثیر قرار داده است؛ اما مهمترین نتیجه بحران سوریه و عراق تداوم آن به لحاظ راهبردی این است که مقوله فلسطین و مناقشه طولانی اعراب و اسرائیل تا اطلاع ثانوی به حاشیه رانده شده است؛ زیرا از یک سو حکومت تهران در حمایت از متحد استراتژیک خود یعنی سوریه به صورت روزافزونی درگیر این بحران میشود و این مسئله به فرسایش نیروی بسط یافته ایران در منطقه کمک میکند. از سوی دیگر عربستانسعودی قرار دارد که علاوه بر عهدهداری موقعیت پدر معنوی اپوزیسیون مسلح سوریه، بار مالی بسیار سنگین این بحران را بر دوش میکشد و سفارش خریدهای جنگافزار از کارخانههای اسلحهسازی ایالات متحده به صورت پیوسته ادامه دارد.کسری بودجه عربستانسعودی به دلیل دو جنگ سوریه و یمن و بحران بحرین فقط در سال مالی ۲۰۱۷ به بیش از ۱۱۰ میلیارد دلار رسیده است. سوی دیگر بحران سوریه ترکیه قرار دارد که به دلیل کودتای نافرجام تابستان گذشته و متهمکردن ایالات متحده آمریکا به حمایت از کودتاچیان (بهویژه فتحالله گولن) بهتدریج سیاستگریز از مرکز و نزدیکی به روسیه را دنبال میکند. ترکیه از آغاز بحران سوریه یکی از طرفهای اصلی این بحران بود و به صورت پیوسته از سوی محافل آمریکایی متهم به حمایت از شورشیان مسلح سوریه شده بود و اینک با انعقاد پیمان مصلحتی با روسیه به صورت روزافزونی در باتلاق سوریه گرفتار میشود و این مسئله به کمشدن بلندپروازیهای رجب طیب اردوغان برای بهدستگرفتن رهبری جهان اسلام و حمایت از جنبش اخوانالمسلمین کمک میکند. طرف دیگر بحران سوریه ،حزبالله لبنان است که بهطور کامل وارد این بحران شده و دولت بشار اسد را حمایت می کند؛ اما حزبالله لبنان سلسله آمادگیهای خود را برای مبارزه با اسرائیل به درجه دوم اهمیت تقلیل داده است. در نتیجه تا زمانی که بحران سوریه ادامه دارد، حزبالله لبنان جبهه دیگری را نخواهد گشود.البته بسیاری از محافل اسرائیلی از اینکه حزبالله لبنان مهارتهای یک ارتش کلاسیک را در جنگ سوریه به دست میآورد، اعلام خطر کرده و میکنند؛ اما به لحاظ راهبردی طولانیشدن جنگ سوریه طرفهای درگیر را دستخوش فرسایش نیروی انسانی و مالی میکند. طرف اصلی بحران سوریه یعنی ارتش این کشور قرار دارد که وارد ششمین سال جنگ شده است. از دیدگاه استراتژیستهای آمریکایی ارتش سوریه با فرض کسب پیروزی قطعی در جنگ داخلی کنونی تا دهها سال آینده قادر به فرماندهی و هدایت جنگ دامنهدار دیگر با اسرائیل نخواهد بود.نیروی دیگری که نباید از فهرست بلند زیاندیدگان بحران سوریه حذف کرد، تروریستهایی هستندکه طبق برآوردهای محافل امنیتی آمریکایی از ۶۶ کشور جهان به سوریه و عراق گسیل شدند. عملیات شناسایی این نیروها به وسیله سازمانهای اطلاعاتی غربی در طول بحران سوریه تکمیل شده و معدومشدن این نیروها در این بحران از منظر راهبردی به کاهش خطر تروریسم درغرب کمک میکند و اگر بتوان خطر امتداد تروریسم را به خاک اروپا و غرب به صفر رساند، تجمع آنها در خاک سوریه و تعقیب آنها در مراحل پس از بحران سوریه پتانسیل و ظرفیت بالقوه نیروی تروریستی در مقیاس جهانی قابل کنترل و مهار خواهد بود.
Leave a Reply